We kennen op de Zonnekouter al een lange geschiedenis van eigen zaadteelt. Zo is de Zonnekouter- prei het resultaat van een jarenlange selectie; ieder jaar worden de mooiste preistengels uit gesorteerd en opnieuw geplant. Zij krijgen de kans om verder te groeien, zich uiteen te zetten met alle omgevingselementen en maken zaad voor het jaar dat komt. Om mijn voeling en kennis hieromtrent te verdiepen ben ik op dit moment een van de enthousiaste deelnemers van de cursus eigen zaadteelt, georganiseerd door vzw Vitale Rassen.

Door zelf zaad te telen wordt er een kringloop gesloten; het zaad valt op de aarde, het kiemt, het gewas groeit en komt volledig tot ontwikkeling en mag uiteindelijk ook bloeien, zaad zetten en afrijpen. De plant krijgt de tijd om de wijsheid van de seizoenen in zich op te nemen en deze door te geven aan zijn nakomelingen. En zo is de cyclus die eigen is aan alle levensvormen gesloten.

Als boer ben je gewend om het gewas te bekijken in functie van oogst. Maar zaad telen vraagt een andere blik, een openheid om de plant te willen zien als individu in beweging, over seizoenen en generaties heen, ingebed in zijn eigen context. Het gaat om de plant als levend wezen dat in verbinding staat met zijn omgeving en hoe die ermee omgaat doorheen gans het groei- en uitrijpingsproces en dit over de jaren heen. Het bewustzijn van tijd geeft een extra dimensie.

Gedurende eeuwen  en eeuwen was eigen zaadteelt de normaalste gang van zaken. Iedere boer vermeerderde zijn eigen zaden waardoor er een grote diversiteit aan soorten zijn ontstaan; robuuste, bedrijfseigen gewassen met een sterk karakter, zaadvaste rassen genaamd. Helaas hebben heden ten dagen veelal grote zaadbedrijven het selecteren (en manipuleren) van zaden grotendeels naar zich toe getrokken en blijft er van de grote diversiteit niet veel meer over.

Vzw Vitale Rassen slaagt erin almaar meer boeren op te leiden en te motiveren om aan de slag te gaan met eigen zaadselectie. Hoe meer telers hiervoor kiezen, hoe meer lokale rassen er zullen ontstaan, met hun streekeigen karakter en smaak, bedrijfseigen grond, de specifieke manier van bemesten, de eigenheid van het lokale microklimaat, de levende bodem van de plek. Meer biodiversiteit dus. Biodiversiteit is het antwoord dat we nodig hebben voor meer veerkracht voor ons natuurlijk systeem rondom en in onszelf. Hoe meer mensen mee in de boot stappen, hoe sterker de riemen om mee te roeien.

Ook als kleine tuinier of hobby-tuinder kan je kiezen om met deze zaadvaste zaden aan de slag te gaan. Bestel je zaden voor het komend seizoen bij www.vitalerassen.be. Je vindt er een uitgebreid gamma aan groente- en bloemenzaden, met zorg, vakkennis en liefde vermeerderd, klaar om opnieuw in de aarde terecht te komen.  Gegroet, Lien

Klein: ijsbergsla, paksoi, radijs, spinazie, pastinaak van eigen Zonnekouterland (Vroente) puntpaprika van Ourobouros (Vroente); prei van ’t Goed ter Heule.

Groot: kropsla, radijs, trostomaat, pastinaak, rode kool en pompoen van eigen Zonnekouterland (Vroente); puntpaprika en warmoes van Ourobouros (Vroente); peterselie van De Kollebloem (Vroente); prei van ’t Goed ter Heule.

Gemengd: paksoi, ijsbergsla en radijs van eigen Zonnekouterland (Vroente); prei van ’t Goed ter Heule; santana appel (Be); mango Osteen (Es), red globe druif (It).

Fruit: Colapuis appel, peer Calebasse Bosc van Ourobouros; alkmene appel van Van Eyckeren; watermeloen (Es); red globe druif (Es); mango Osteen (Es).

Brood: gist: speltpur ; fantasie: 8-granen ; desem: voltarwe van Bakkerij Himschoot 

Je ziet het goed, beste abonnee, de prei ziet er anders uit dan anders. Vorige week kregen we plots telefoon van ’t Goed ter Heule. Er was iets gebeurd met hun prei, kan niet meer verkocht worden aan groothandel, maar is nog perfect voor consumptie. Nog beter: enkel het lekkerste deel voor de prijs van een hele prei. Het zou zonde zijn om dit verloren te laten gaan. Ik laat Justine (boerin van ’t Goed ter Heule) aan het woord:

‘Onder het motto "als je iets wil leren, moet je het eigenhandig kunnen doen" mogen onze stagiairs en Wwoofers* al eens met een machine rijden. Helaas bolt niet alles even rond... Vorige week werd onze prei geklepeld ipv een veldje met onkruid ernaast. Mooie oogstklare prei... een missertje. Gelukkig bleef het lekkerste deel in de grond zitten en kan dit nog geoogst worden. Prei met een verhaal... Maar minstens zo lekker als alle andere. :-)’

*World Wide Opportunities on Organic Farms