We staan er niet altijd bij stil als we eten, maar ons voedingspatroon is wel bepalend geweest voor hoe we ons als mensheid doorheen de geschiedenis ontwikkeld hebben. Eten doet wat met een mens!

Lang lang geleden, ‘in de tijd dat de dieren nog spraken’ (of misschien verstonden we toen nog beter de kunst om er naar te luisteren…) waren onze voorouders jager-verzamelaars. Toen gebeurde iets wonderlijks: in verschillende delen van onze wereld werden uit wilde planten de eetbare graansoorten en andere voedingsgewassen (peulvruchten, groenten en fruit) ontwikkeld die we nu nog kennen. In de warmere streken rijst (Azië), gierst/sorghum (Afrika), mais (Zuid-Amerika); in de koelere klimaten tarwe, gerst, rogge en haver. Die ontwikkeling van wilde plant tot voedingsgewas was een uniek gebeuren dat later niet echt meer herhaald kon worden; misschien konden de mensen toen ook nog wel beter naar de planten luisteren…. Wat we wel konden en kunnen is al die wondere soorten verder diversifiëren tot rassen en variëteiten, wat de boeren (en nu de zaadfirma’s) met verve deden en nog altijd doen.

Die granen konden goed bewaard worden en zo een hele gemeenschap het jaar rond van energierijk basisvoedsel voorzien.  Maar ze moesten ook gezaaid en geoogst worden, dit zorgde voor een grote verandering in levenswijze: een deel van de mensen ging zich in dorpen te vestigen; de sedentaire landbouw werd geboren. Ook dieren ondergingen een soortgelijke ontwikkeling tot huisdier, die in eerste instantie gehouden werden voor de bemesting en trekkracht om het land te bewerken, melk en vlees waren eerder bijproducten.

De energierijke basis van onze voeding bestond nu vooral uit granen, zaden van planten die ijl en staalsterk omhoog groeien naar het licht, granen vol zonnekracht. Het diepwortelende gewas gaf rust en structuur aan de bodem, en  leverde ook stro; het was ook een zegen voor het land!

Eind 15de eeuw bracht Columbus daar verandering in: vanuit Zuid-Amerika bracht hij de aardappel (die daar als groente gegeten werd) naar Europa. Die bleek een veel grotere opbrengst te geven dan graan, waarop ons basisdieet veranderde: we werden aardappeleters. De lichtkracht van het graanzaad ruimde plaats voor de aardse kracht van de goedkopere aardappel, een verdikte stengelknol die ondergronds groeit en zich vermenigvuldigt. De wroetende mens ‘dook zelf ook meer in de aarde’, ontgon ijzererts en steenkool, industrieën begonnen zich in sneltreinvaart te ontwikkelen, en er werden bergen patatten verzet. De pret bleef niet altijd duren; zo zorgde de aardappelplaag in de helft van de 19de eeuw voor grote hongersnood in Ierland, met een grote migratiegolf als gevolg. Het graan bleef ook wel aanwezig, met tarwe als basis voor ons dagelijks brood, en gerst voor onze dagelijkse pint.

Vanaf de helft van de vorige eeuw begon de industrie zich ook met voeding bezig te houden, voedsel werd meer en meer geraffineerd; bloem werd gezeefd tot wit meel en graan werd ‘veredeld’ met meer en meer gluten om het luchtig te kunnen laten rijzen. Met als resultaat opgeblazen wit brood dat veel mensen niet meer kunnen verteren (ook onze darmen ‘blazen er van op’).

We zitten nu in een nieuwe fase, waarin veel diëten worden gepredikt die ons een betere gezondheid en een langer leven beloven, waarbij graan vaak wordt verguisd als grote boosdoener waar we vanaf moeten. Maar wat is daar nu eigenlijk van aan? Kan je de huidige ‘gluten-veredelde’ granen nog wel echt basisvoedsel noemen? Gooien we door het bannen van granen uit onze voeding ook niet de waardevolle lichtkwaliteiten weg die ‘oer’granen ons bieden?

We vroegen Peter Vandermeersch (inspirerende kok van vele kookcursussen op De Zonnekouter!) om zijn rijke visie hierover met ons te komen delen.

Op woensdag 25 juni om 20u komt Peter Vandermeersch  een lezing geven op de Zonnekouter: ‘Graan als voeding voor lichaam én geest’.

Niet zomaar graan als basisvoedsel, maar graan als het krachtigste voedingsmiddel ter ondersteuning van bewustzijnsontwikkeling. 

Verwacht je aan een boeiende en verdiepende avond waarin je anders gaat kijken naar wat je dagelijks op je bord legt.

Inkom: 10€

Klein: sla, busselwortelen, spitskool en courgettes van Zonnekouterland (Vroente); champignons van Chamrova; trostomaat van Vermeulen; pastinaak (Be).    

Groot: sla, rucola, spitskool, busselwortel, courgettes van eigen Zonnekouterland (Vroente); warmoes van Ourobouros (Vroente); Champignons van Chamrova; bloemkool van Groenlof; paprika groen van Vandendriessche; pastinaak (Be).  

Gemengd: spitskool , busselwortel, rucola en courgettes van eigen Zonnekouterland (Vroente);aardbei van Akelei;appel dalinsweet (Fr);abrikoos (Es).

Fruit: aardbei van Akelei; appel dalinsweet (Fr); abrikoos (Es); perzik (Es).   

Brood: gist: West-Vlaams; fantasie: walnoot ; desem: voltarwe van Bakkerij Himschoot